Riyadhski rynek nieruchomości 2025: dynamiczny wzrost, projekty Wizji 2030 i perspektywy na przyszłość

Rynek nieruchomości w Rijadzie przeżywa niezwykły boom w 2025 roku, napędzany silnymi fundamentami gospodarczymi, rosnącym popytem oraz ambitnymi planami rozwoju. Inicjatywy dywersyfikacji gospodarczej Arabii Saudyjskiej i Vision 2030 znacznie przyspieszyły aktywność na rynku nieruchomości, czyniąc Rijad kluczowym punktem dla inwestycji. Transakcje na rynku nieruchomości osiągnęły rekordowy poziom w 2024 roku — liczba umów na rynku nieruchomości w całej Arabii Saudyjskiej wzrosła o 37% do 236 690 transakcji (o wartości 267,8 mld SAR) content.knightfrank.com — a Rijad przewodzi temu wzrostowi. Same tylko transakcje mieszkaniowe wzrosły o 38% do 202 661 umów o wartości 164,8 mld SAR w 2024 roku content.knightfrank.com, a ten trend utrzymuje się również w 2025 roku. Ta gorączkowa aktywność napędza wzrost cen: ogólna wartość nieruchomości w Arabii Saudyjskiej wzrosła o około 5,1% rok do roku w I kwartale 2025, na czele ze wzrostami cen działek i willi, przy czym Rijad odnotował największy przyrost cen cbre.sa.

Wiele wskaźników wskazuje na stabilne warunki rynkowe. Kredyty hipoteczne dynamicznie rosną, wspierając zakup mieszkań — nowe kredyty mieszkaniowe wzrosły o 28,3% rok do roku na początku 2025 roku cbre.sa — a wzrost liczby ludności i miejsc pracy w Rijadzie utrzymuje popyt na mieszkania. Niemal połowa wszystkich nowych miejsc pracy w Arabii Saudyjskiej w ciągu ostatnich 5 lat powstała w Rijadzie, częściowo dzięki rządowemu programowi Regional Headquarters, przyciągającemu firmy do stolicy content.knightfrank.com. W rezultacie popyt na mieszkania (zarówno na zakup, jak i wynajem) gwałtownie wzrósł. Przewiduje się, że liczba ludności Rijadu wzrośnie o 38% w latach 2022-2030 content.knightfrank.com, co dodatkowo zwiększa zapotrzebowanie na mieszkania i powierzchnię komercyjną. Władze Królestwa wyznaczyły stolicy ambitne cele: zamierzają podwoić wielkość i liczbę ludności Rijadu w ramach Vision 2030, wspierane inwestycjami na poziomie 800 miliardów dolarów w nową infrastrukturę i projekty rozwojowe reuters.com. Wszystkie te czynniki sprawiają, że Rijad jest jednym z najgorętszych rynków nieruchomości w Zatoce wchodząc w 2025 rok.

Jednak ten boom nie jest pozbawiony wyzwań. Pojawiają się problemy z dostępnością cenową – ceny mieszkań rosły szybciej niż dochody w niektórych segmentach, a wyższe stopy procentowe sprawiły, że kredyty hipoteczne stały się droższe. S&P Global zauważył, że do 2023 roku gwałtowny wzrost cen i wysokie koszty finansowania zahamowały entuzjazm niektórych kupujących english.alarabiya.net. Choć popyt pozostaje silny, niedobór gotowych do zamieszkania nieruchomości w Rijadzie utrzymuje ceny na wysokim poziomie, wykluczając cenowo niektórych potencjalnych nabywców arabnews.com. Niemniej jednak, ostatnie spadki stóp procentowych od końca 2024 roku oraz nowe polityki (takie jak wizy dla zagranicznych nabywców) mają poprawić dostępność mieszkań i podtrzymać popyt arabnews.com arabnews.com. Ogólnie rzecz biorąc, nastroje na rynku na 2025 rok są optymistyczne: reformy rządowe, giga-projekty oraz wielkie wydarzenia (Expo 2030, potencjalne Mistrzostwa Świata w 2034 roku) napędzają długoterminową perspektywę wzrostu deloitte.com.

Rynek nieruchomości mieszkaniowych w Rijadzie

Mieszkania są gwiazdą boomu nieruchomości w Rijadzie. Liczba transakcji mieszkaniowych i ceny gwałtownie wzrosły, co odzwierciedla silny popyt końcowych użytkowników oraz inwestorów:

Wolumen i wartość sprzedaży: Wolumen transakcji mieszkaniowych w Rijadzie, Dżuddzie i Dammamie wzrósł o ~50% w 2024 roku w porównaniu do 2023 deloitte.com deloitte.com. Łącznie w tych głównych miastach zawarto 102 522 transakcje mieszkaniowe o wartości 118 miliardów SAR w 2024 roku deloitte.com. Rijad stanowi dużą część tej aktywności jako główne centrum biznesowe Królestwa deloitte.com. Rządowe działania na rzecz zwiększenia poziomu własności mieszkań (cel 70% do 2030 roku) przynoszą efekty – Saudyjczycy korzystają z subsydiowanych kredytów hipotecznych i wsparcia na wkład własny, co napędza zakupy mieszkań. Liczba udzielonych kredytów hipotecznych w 2024 roku odbiła o 17,7% do 93,6 miliarda SAR (głównie na zakup willi) content.knightfrank.com, po niewielkim ochłodzeniu w 2023 roku. Na początku 2025 roku dynamika wzrostu nowych kredytów na mieszkania jeszcze wzrosła do +28% rok do roku cbre.sa, co wskazuje na niesłabnący apetyt zakupowy.
Trendy cenowe: Ceny mieszkań gwałtownie rosną, zwłaszcza w Rijadzie. W 2024 roku ceny sprzedaży mieszkań w Rijadzie wzrosły średnio o 10,6%, a ceny willi o 6,3% content.knightfrank.com. W niektórych dzielnicach odnotowano jeszcze bardziej spektakularne wzrosty – np. dzielnica Al Wadi zanotowała 49% wzrost cen rocznie content.knightfrank.com – co podkreśla, jak popyt przewyższył podaż w niektórych rejonach. W I kwartale 2025 roku wartość nieruchomości w Rijadzie nadal przewodziła regionowi, napędzana wzrostem cen gruntów i willi cbre.sa. W stolicy mieszkania pozostają stosunkowo przystępne cenowo dla klasy średniej: około 69% mieszkań sprzedanych w ostatnim roku kosztowało od 250 000 do 1 000 000 SAR (≈66–266 tys. USD), odpowiadając na potrzeby klientów o niskich i średnich dochodach deloitte.com. Tymczasem ceny luksusowych willi poszły w górę wraz ze wzrostem popytu na luksus, choć pojawiają się ostrzeżenia, że nadpodaż luksusowych nieruchomości może wystąpić, jeśli więcej nabywców (np. cudzoziemców) nie pojawi się w tym segmencie bloomberg.com. Ogólnie duży wzrost cen skłania kupujących do przesuwania preferencji w kierunku mieszkań i domów szeregowych zamiast oddzielnych willi, ze względu na przystępność cenową i zmieniający się styl życia content.knightfrank.com.
Podaż i budownictwo: Deweloperzy mieszkaniowi ścigają się, aby nadążyć za popytem. Zasoby mieszkaniowe Rijadu powiększyły się o 49 400 nowych jednostek w 2024 roku, co zwiększyło całkowitą podaż mieszkań w mieście do około 1,4 miliona domów content.knightfrank.com. W skali całego kraju, podaż mieszkań w głównych metropoliach ma wzrosnąć z obecnych 3,5 mln do 3,9 miliona do 2028 roku content.knightfrank.com. W Rijadzie rząd ogłosił plany budowy 330 000 nowych mieszkań do 2030 roku (w tym 305 000 dla obywateli Arabii Saudyjskiej), wspierając cele programu Vision 2030 dotyczące własności mieszkań content.knightfrank.com. Powstają duże, kompleksowo zaplanowane osiedla mieszkaniowe: na przykład projekt Sedra firmy ROSHN na północy Rijadu obejmuje 20 milionów m² i zapewni ponad 30 000 domów wraz ze szkołami, parkami i innymi udogodnieniami trade.gov. Tak zakrojone na szeroką skalę przedsięwzięcia publiczne i prywatne systematycznie powiększają zasób mieszkań. Pomimo tego wzrost popytu jest tak duży, że „niedobór nieruchomości w Rijadzie” wciąż jest powodem do niepokoju, zgodnie z S&P, co powoduje dalszy wzrost cen arabnews.com. Nowe inwestycje mieszkaniowe (w tym inicjatywy na rzecz mieszkań dostępnych cenowo) będą kluczowe, aby ograniczyć inflację cenową i zaspokoić potrzeby rosnącej populacji miasta.
Rynek najmu: Sektor wynajmu w Rijadzie również odzwierciedla wzrost popytu. Napływ ludności (zwłaszcza młodych Saudyjczyków oraz ekspatów przybywających do pracy) powoduje szybkie pochłanianie mieszkań na wynajem. Choć źródła nie podają konkretnych prognoz czynszów na 2025 rok, obserwatorzy rynku zauważają, że czynsze rosną w najlepszych lokalizacjach, zwłaszcza dla apartamentów, co ma związek z wysokimi kosztami zakupu. Program mieszkaniowy Sakani oraz subsydiowane kredyty hipoteczne sprawiły, że wielu dotychczasowych najemców zostało właścicielami, jednak osoby, które nie mogą sobie pozwolić na zakup przy obecnych cenach, muszą mierzyć się z coraz trudniejszym rynkiem najmu. Silny rynek pracy i napływ wysoko wykwalifikowanych ekspatów (wskutek nowej fali inwestycji biznesowych) sprawiają, że popyt na najem pozostaje wysoki. Ryzykiem pozostaje kwestia dostępności cenowej – jeśli ceny nieruchomości i stopy procentowe będą nadal wysokie, coraz więcej rodzin z klasy średniej może pozostać przy najmie, wywierając presję na podaż mieszkań na wynajem. Ogólnie rzecz biorąc, sektor mieszkaniowy Rijadu w 2025 roku cechuje się gwałtownym wzrostem i optymistycznym rozwojem, ale równocześnie pojawiają się wyzwania związane z dostępnością cenową.

Nieruchomości komercyjne: sektor biurowy i handlowy

Rynek biurowy

Rynek biurowy w Rijadzie jest niezwykle gorący w 2025 roku, napędzany przez boom gospodarczy oraz dążenie do uczynienia stolicy regionalnym centrum biznesowym. Popyt na biura klasy A znacznie przewyższa podaż, co prowadzi do gwałtownego wzrostu czynszów i nowej zabudowy:

Rosnący popyt i stawki czynszów: Zajętość powierzchni premium w Rijadzie jest niezwykle wysoka, gdy korporacje rywalizują o wysokiej jakości przestrzenie. W I kwartale 2025 roku czynsze za biura w Rijadzie wzrosły o 21% rok do roku – to imponujący wzrost – ponieważ najemcy konkurują o ograniczoną ilość najlepszych powierzchni cbre.sa. Już w 2024 roku ten trend był widoczny; czynsze wzrosły o około 18% r/r do IV kwartału 2024 przy niskim poziomie pustostanów cbre.com. Program Regionalnych Siedzib Głównych (RHQ) (obowiązujący od 2024 r.) wymaga, aby zagraniczne firmy miały swoje biura bliskowschodnie w Arabii Saudyjskiej, jeśli chcą ubiegać się o kontrakty rządowe. Inicjatywa ta spowodowała, że tylko w 2024 roku 571 firm przeniosło swoje siedziby do Rijadu deloitte.com, co znacząco zwiększyło popyt na powierzchnie biurowe. Kluczowe sektory, takie jak finanse, usługi profesjonalne oraz technologia, powiększają swoje powierzchnie – zatrudnienie w sektorach wykorzystujących biura wzrosło w Arabii Saudyjskiej o 5,3% w 2024 roku deloitte.com. Przy wysokiej aktywności biznesowej (PKB poza sektorem ropy wzrósł o ok. 5% w 2024 roku arabnews.com), perspektywy dla popytu na powierzchnie biurowe pozostają bardzo dobre.
Podaż i nowe inwestycje: Deweloperzy prześcigają się w dostarczaniu nowych budynków biurowych, ale duże projekty wymagają czasu. Na koniec 2024 roku zasoby powierzchni biurowej w Rijadzie wynosiły ok. 6,4 mln m² GLA (powierzchni najmu brutto) deloitte.com. Do najnowszych realizacji należą Laysen Valley, STC Square (Faza 1) oraz projekt New East, które łącznie dodały ok. 145 000 m² biur klasy A w 2024 roku deloitte.com. Ikoniczny King Abdullah Financial District (KAFD), nowe centrum finansowe Rijadu, wypuścił na rynek znaczną część swoich wież z wysokim poziomem wynajmu przed oddaniem do użytku deloitte.com. Wkrótce mega-projekty wprowadzą na rynek znaczną podaż biur: Nowe centrum New Murabba (z drapaczem chmur Mukaab) ma dodać ogromne powierzchnie komercyjne do 2030 roku reuters.com, a strefy komercyjne Diriyah Gate zaoferują biura w historycznym otoczeniu. W międzyczasie stosuje się rozwiązania tymczasowe, takie jak renowacja starszych budynków czy wykorzystanie przestrzeni coworkingowych, aby zaspokoić popyt. Rząd przyspiesza także infrastrukturę, np. Riyadh Metro (otwarcie w 2025 roku), aby rozszerzyć atrakcyjność dzielnic biurowych. Choć docelowo projekty te złagodzą niedobór powierzchni, w krótkim terminie powierzchni biurowych klasy A wciąż brakuje, co daje wynajmującym silną pozycję negocjacyjną.
Prognoza rynkowa: W ciągu najbliższych kilku lat rynek biurowy w Rijadzie będzie prawdopodobnie sprzyjał wynajmującym. Wskaźnik pustostanów w prestiżowych budynkach jest minimalny, a firmy są gotowe płacić więcej za wysoką jakość i lokalizację. Dwucyfrowy wzrost czynszów rok do roku może zelżeć, gdy nowa podaż zacznie pojawiać się około 2026–2027, ale popyt ma rosnąć równolegle, utrzymując napiętą sytuację na rynku. Potencjalnym ryzykiem jest spowolnienie dywersyfikacji gospodarki lub wycofanie się firm, ale obecne wskaźniki (napływ BIZ, nowe rejestracje firm, przenosiny instytucji z innych miast) sugerują dalszą ekspansję. Podsumowując, sektor biurowy Rijadu przeżywa boom, a jego fundamentem jest plan Vision 2030 zakładający uczynienie miasta światowym centrum biznesowym.

Rynek Retail

Sektor nieruchomości handlowych w Rijadzie przechodzi ewolucję i ekspansję. Wydatki konsumenckie rosną wraz ze wzrostem liczby ludności i turystyki, ale krajobraz handlowy przekształca się w stronę nowoczesnych formatów i miejsc oferujących doświadczenia:

Trendy sprzedażowe i popytowe: Sprzedaż detaliczna w Arabii Saudyjskiej stale rośnie. Na początku 2025 roku transakcje detaliczne w punktach sprzedaży (POS) wzrosły o około 8% rok do roku (styczeń–luty 2025) cbre.sa, odzwierciedlając rosnące zaufanie konsumentów, młodą populację i odbudowującą się turystykę. Oxford Economics prognozuje, że wolumeny sprzedaży detalicznej w Arabii Saudyjskiej będą rosły w tempie ok. 4,4% CAGR w latach 2025–2027 deloitte.com – zdrowy wzrost wspierany przez wyższe dochody rozporządzalne oraz większą liczbę odwiedzających. Rijad, jako największe miasto, jest głównym beneficjentem tego trendu. Warto zauważyć, że coroczne festiwale i wydarzenia w ramach Riyadh Season znacznie wpłynęły na wzrost odwiedzalności centrów handlowych i miejsc rozrywki. Wzrost turystyki (30 milionów zagranicznych turystów w 2024 roku cbre.sa) przekłada się również na wydatki detaliczne, zwłaszcza w segmencie luksusowym i hotelarskim.
Czynsze i wynajem: Pomimo wyższej sprzedaży, stawki czynszów detalicznych wzrosły tylko nieznacznie w 2024 roku deloitte.com. Powodem jest znaczny wzrost podaży powierzchni handlowej w ostatnich latach – w Rijadzie otwarto liczne nowe centra i galerie handlowe. Właściciele starszych, tradycyjnych galerii stają przed presją konkurencyjną, ponieważ klienci coraz częściej odwiedzają nowe obiekty oferujące angażujące doświadczenia. Wiele starszych kompleksów handlowych ma trudności z utrzymaniem najemców i wysokiej odwiedzalności deloitte.com, co zmusza je do wprowadzania innowacji lub ryzykowania pustostanów. Najlepsze lokalizacje handlowe (np. centrum handlowe Kingdom Centre, Riyadh Front, Mall of Arabia) nadal osiągają wysokie czynsze, ale ogólna średnia jest zaniżana przez nadpodaż w drugorzędnych lokalizacjach. Eksperci rynku ostrzegają, że planowana budowa nowych mega-galerii w Rijadzie może prowadzić do długoterminowej nadpodaży, jeśli popyt konsumencki nie nadąży za podażą cbre.sa. Do tej pory popyt był na tyle „stosunkowo stabilny”, że czynsze wzrosły tylko nieznacznie w 2024 roku deloitte.com. Wynajem powierzchni handlowej w całym mieście jest na przyzwoitym poziomie, lecz właściciele oferują zachęty na rynkach przesyconych podażą.
Zmiana formatów: Zgodnie ze światowymi trendami handel doświadczalny zyskuje na popularności w Rijadzie. Deweloperzy integrują rozrywkę, gastronomię i rekreację z projektami handlowymi, aby przyciągnąć tłumy. Przykładowo, powstający Mall of Saudi (w budowie) będzie obejmował kryte stoki narciarskie i atrakcje parku tematycznego. Istniejące centra handlowe coraz częściej organizują wydarzenia i tymczasowe atrakcje. Sklepy pop-up również zyskały na popularności – krótkoterminowe przestrzenie handlowe tworzące szum i świadomość marki deloitte.com – szczególnie w dużych centrach handlowych. Odzwierciedla to zmieniające się preferencje konsumentów „odchodząc od tradycyjnych, samodzielnych obiektów handlowych” w stronę zintegrowanych, wielofunkcyjnych destynacji deloitte.com. Otwarte centra lifestylowe, targowiska inspirowane soukiem (np. w Diriyah) i handel w ramach dużych, wielofunkcyjnych projektów (jak New Murabba) urozmaicą scenę handlową.
Perspektywy: W ciągu najbliższych 3–5 lat sektor handlu w Rijadzie stoi przed dwojakimi perspektywami. Z jednej strony popyt będzie rósł dzięki większej liczbie turystów (Expo 2030 na horyzoncie), młodej i rosnącej populacji oraz wzrostowi dochodów. Z drugiej strony fala nowej podaży (kilka dużych centrów handlowych i ulic handlowych w nowych dzielnicach) zaleje rynek. Deweloperzy już teraz przebudowują lub modernizują starsze galerie handlowe, by pozostać konkurencyjnymi. Możemy spodziewać się umiarkowanego wzrostu czynszów w najlepszych lokalizacjach, gdy najlepsze destynacje będą prosperować, ale drugorzędne mogą odnotować stagnację lub spadek czynszów, jeśli nadpodaż się pogłębi. Detaliści prawdopodobnie będą bardziej selektywni, wybierając miejsca o wysokiej frekwencji i bogatych doświadczeniach. Podsumowując, rynek nieruchomości handlowych w Rijadzie przechodzi transformację: miasto zyska wiele nowoczesnych kompleksów handlowych, lecz potrzebne jest ostrożne planowanie, aby uniknąć nadmiaru nierozróżnialnej powierzchni handlowej.

Nieruchomości przemysłowe i logistyczne

Sektor nieruchomości przemysłowych i logistycznych w Rijadzie przeżywa dynamiczny wzrost, napędzany dywersyfikacją gospodarki oraz dążeniem Arabii Saudyjskiej do stania się regionalnym centrum logistycznym. Od magazynów po parki produkcyjne, popyt stale rośnie:

Silne czynniki popytowe: Popyt przemysłowy jest wzmacniany zarówno przez sektory naftowe, jak i nienaftowe. Wyższe ceny ropy w ostatnich latach zwiększyły aktywność w sektorze petrochemicznym i produkcyjnym, podczas gdy rządowa strategia zwiększania eksportu nienaftowego rozwinęła zapotrzebowanie na usługi logistyczne cbre.sa. W 2024 roku firmy petrochemiczne z Arabii Saudyjskiej odnotowały poprawę rentowności, a eksport nienaftowy wzrósł, co zwiększyło zapotrzebowanie na centra magazynowe i dystrybucyjne cbre.sa. Handel elektroniczny to kolejny czynnik – wraz z rozwojem zakupów online w Królestwie firmy inwestują w centra realizacji zamówień wokół Rijadu. Ponadto wzrost liczby ludności oraz rozwój handlu detalicznego powodują większe zapotrzebowanie na chłodnie oraz magazyny do dystrybucji żywności, by obsłużyć region stolicy.
Wzrost czynszów i poziomu wynajmu: Niedobór wysokiej jakości powierzchni logistycznej spowodował wzrost czynszów przemysłowych, zwłaszcza w uznanych strefach przemysłowych Rijadu. CBRE odnotowało, że stawki najmu w sektorze przemysłowym rosły w Rijadzie na początku 2025 roku cbre.sa. Poziom wynajmu jest wysoki w dobrze zlokalizowanych parkach logistycznych (np. w pobliżu suchego portu i lotnisk w Rijadzie). W niektórych przypadkach starsze magazyny są przebudowywane lub rozbudowywane do nowoczesnych standardów (wyższe sufity, lepsze rampy załadunkowe), aby sprostać wymaganiom najemców. Ceny gruntów w dzielnicach przemysłowych również wzrosły ze względu na konkurencję o tereny pod zabudowę. Przy silnym popycie ze strony operatorów logistycznych (3PL), detalistów i producentów, właściciele nieruchomości korzystają ze wzrostu czynszów, a nowe projekty są wynajmowane bardzo szybko.
Inicjatywy Wizji 2030: Wizja 2030 Arabii Saudyjskiej obejmuje konkretne programy mające na celu wzmocnienie infrastruktury przemysłowej i logistycznej. Krajowy Program Rozwoju Przemysłu i Logistyki (NIDLP) oferuje zachęty dla projektów produkcyjnych i magazynowych deloitte.com. Powstają Specjalne Strefy Ekonomiczne (SEZ); szczególnie Zintegrowana Strefa Logistyczna w Rijadzie w pobliżu Międzynarodowego Lotniska Króla Khalida umożliwia 100% własności zagranicznej i oferuje ulgi podatkowe w celu przyciągnięcia globalnych firm logistycznych deloitte.com. Rząd inwestuje także w infrastrukturę transportową – na przykład rozszerza pojemność portów w Dżuddzie i Dammamie, a także realizuje Logistyczny Master Plan Wizji 2030 w celu usprawnienia całego łańcucha dostaw deloitte.com. Te inicjatywy przyniosły wymierny wzrost: dane Saudyjskiego Urzędu Portowego pokazały, że przeładunek towarów wzrósł o 14% w 2024 w porównaniu do 2023 roku deloitte.com, co wskazuje na większy przepływ towarów, a tym samym zwiększa zapotrzebowanie na przestrzeń magazynową i dystrybucyjną.
Nowe inwestycje: Na obrzeżach przemysłowych Rijadu (takich jak Sudair City for Industry i Druga Strefa Przemysłowa) nowe magazyny i fabryki powstają w stałym tempie. Duże przedsięwzięcia wspierane przez rząd takie jak rozbudowy „SIP (Saudi Industrial Park)” oraz inwestycje sektora prywatnego (np. centrum logistyczne Agility lub DHL) powiększają zasoby. Mimo tego popyt utrzymuje się na wysokim poziomie, więc poziom pustostanów pozostaje niski dla wysokiej jakości obiektów. Na rynku pojawia się pewna specjalizacja – np. magazyny o kontrolowanej temperaturze dla farmacji i żywności, duże magazyny dla dystrybucji detalicznej, a także rozwój rynku nieruchomości pod centra danych. W przyszłości setki tysięcy metrów kwadratowych nowej przestrzeni logistycznej są planowane wokół Rijadu, ale przewiduje się, że większość zostanie wchłonięta, biorąc pod uwagę strategiczne położenie Arabii Saudyjskiej na styku Azji, Europy i Afryki.
Perspektywy: Segment przemysłowy/logistyczny jest gotowy na dalszy wzrost. Prognozy rządowe zakładają, że Arabia Saudyjska stanie się jednym z czołowych centrów logistycznych do 2030 roku, co oznacza światowej klasy infrastrukturę w Rijadzie. Możemy spodziewać się rozwoju nowoczesnych parków logistycznych (zintegrowanych z odprawami celnymi, strefami celnymi itp.) w nadchodzących latach. Stawki najmu mogą nadal rosnąć, choć w umiarkowanym tempie, gdy podaż dogoni popyt. Największą szansą są specjalistyczne obiekty – ci, którzy zbudują wysokiej jakości, zaawansowane technologicznie centra logistyczne i ostatniej mili, skorzystają z nagromadzonego popytu. Ryzyka, na które należy uważać, to potencjalne przetworzenie rynku, jeśli wszyscy deweloperzy ruszą jednocześnie, oraz wahania handlu światowego (globalne spowolnienie może osłabić wzrost wolumenu). Jednak w 2025 roku rynek nieruchomości przemysłowych w Rijadzie to rynek właściciela z silnym wsparciem rządu dla ekspansji cbre.sa.

Nieruchomości hotelarskie i turystyczne

Nieruchomości hotelarskie w Rijadzie dynamicznie się rozwijają dzięki wzrostowi liczby turystów i dużych wydarzeń. Powstają nowe hotele, ośrodki i miejsca rozrywki, a miasto przekształca się w atrakcyjny cel podróży:

Rekordowy napływ turystów: Arabia Saudyjska intensywnie promowała turystykę i to przynosi efekty. Międzynarodowa liczba odwiedzających osiągnęła 30 milionów w 2024 roku, co oznacza wzrost o 9,5% w porównaniu z rokiem poprzednim cbre.sa, znacznie przekraczając historyczne poziomy. Królestwo już osiągnęło swój cel Wizji 2030 – 100 milionów turystów – siedem lat przed planem deloitte.com deloitte.com. Rijad jako stolica przyciągnął dużą część tego ruchu turystycznego, zwłaszcza w związku z biznesem, konferencjami i wydarzeniami takimi jak Riyadh Season. Wydatki turystów osiągnęły rekordowy poziom 153,6 miliarda SAR w 2024 roku cbre.sa, wspierając lokalną gospodarkę i zachęcając inwestorów do budowy kolejnych hoteli i apartamentów serwisowanych.
Wyniki hoteli: Rynek hotelowy w Rijadzie osiąga nowe rekordy. Średnia dzienna stawka (ADR) w Rijadzie wzrosła do 895 SAR w 2024 roku, wyprzedzając światowe centra takie jak Dubaj, Hongkong czy Madryt deloitte.com. To wzrost z 702 SAR w 2023 roku do 726 SAR w całym kraju, a jeszcze wyższy w samym Rijadzie deloitte.com deloitte.com. Wskaźniki obłożenia są również wysokie, napędzane zarówno podróżami służbowymi, jak i rosnącą turystyką rekreacyjną. Sukces Riyadh Season (wielomiesięcznego festiwalu rozrywkowego) zapewnił hotelom pełne obłożenie w miesiącach zimowych, a coraz bogatszy kalendarz wydarzeń utrzymuje stały napływ gości. Dżudda pozostaje kluczową bramą turystyczną, ale rynek hotelowy Rijadu osiągnął lepsze wyniki dzięki wyższym ADR ze względu na mieszankę popytu biznesowego i wypoczynkowego deloitte.com. Miasto przygotowuje się do organizacji Expo 2030, co wymagać będzie znacznego zwiększenia podaży pokoi hotelowych – władze planują zapewnić dziesiątki tysięcy nowych pokoi do tego czasu.
Nowe inwestycje: Aby wykorzystać potencjał turystyczny, realizowane są duże projekty hotelowe. W Dyplomatycznej Dzielnicy Rijadu i centrum miasta modernizowanych lub budowanych jest kilka hoteli pięciogwiazdkowych (Ritz-Carlton, Fairmont itp.). Projekt Diriyah Gate obejmie kilka luksusowych kurortów i butikowych hoteli zintegrowanych z historycznym otoczeniem reuters.com reuters.com. Pod koniec 2024 roku deweloper Diriyah zawarł umowy na prawie miliard dolarów z europejskimi firmami dotyczące rozwoju hoteli i nieruchomości reuters.com, co świadczy o międzynarodowym zaufaniu do potencjału turystyki w Rijadzie. Dodatkowo, Qiddiya (miasto rozrywki) będzie miała hotele resortowe wokół parków tematycznych i torów wyścigowych do 2026-2027 roku. Inne giga-projekty jak NEOM i Czerwone Morze są poza Rijadem, ale wspólnie zwiększą liczbę turystów w Arabii Saudyjskiej, a wielu z nich trafi przez Rijad jako centrum podróży. Miasto inwestuje także w aktywa kulturalne – muzea, areny wydarzeń i centra kongresowe – które często mają w swojej ofercie komponent hotelowy.
Perspektywy: Perspektywy dla nieruchomości hotelarskich są bardzo pozytywne. Ponieważ Rijad ma być gospodarzem Expo 2030 (Światowa Wystawa, która ma przyciągnąć miliony osób) oraz prawdopodobnie Mistrzostw Świata FIFA 2034, miasto przygotowuje się na ogromny napływ gości deloitte.com. Oznacza to kontynuację budowy hoteli we wszystkich kategoriach (od luksusowych po średniopółkowe i apartamenty z obsługą). Sprzyjające stanowisko rządu – wydawanie większej liczby wiz turystycznych, pozwalanie na organizowanie wydarzeń rozrywkowych oraz inwestycje PIF w projekty turystyczne – zapewnia solidne fundamenty. Liczbowo, podaż pokoi hotelowych w Rijadzie prawdopodobnie się podwoi w ciągu najbliższych 5–7 lat. Ryzyka obejmują zapewnienie odpowiedniego popytu (czyli uniknięcie nadpodaży pokoi hotelowych poza sezonem) oraz utrzymanie jakości usług na poziomie międzynarodowym. Jednak biorąc pod uwagę obecne trendy, Rijad jest na dobrej drodze, by zdecydowanie ugruntować swoją pozycję jako czołowy kierunek podróży biznesowych i turystycznych, z odpowiednio rozwiniętym rynkiem nieruchomości.

Najważniejsze inwestycje i projekty kształtujące Rijad

Jednym z najbardziej ekscytujących aspektów rynku nieruchomości w Rijadzie jest portfel megaprojektów realizowanych obecnie. Te inwestycje – wspierane przez rządowy Public Investment Fund (PIF) oraz prywatnych partnerów – zmieniają miejską przestrzeń i tworzą nowe możliwości inwestycyjne. Oto najważniejsze trwające i planowane projekty, na które warto zwrócić uwagę:

New Murabba & The Mukaab: Ogłoszona w 2023 roku New Murabba to gigantyczny projekt budowy nowego centrum Rijadu w północno-zachodniej części miasta do 2030 roku. Obejmując 19 kilometrów kwadratowych, będzie zawierać strefy mieszkalne, komercyjne i rozrywkowe, a po ukończeniu przyjmie setki tysięcy mieszkańców reuters.com. W samym centrum znajdzie się The Mukaab, ikoniczny wieżowiec o kształcie sześcianu, wysoki na około 400 metrów, który ma być jednym z największych pod względem kubatury obiektów na świecie. New Murabba zaoferuje muzeum, uniwersytet technologiczny i projektowy, immersyjny teatr wielofunkcyjny, ponad 80 miejsc rozrywki i kultury oraz niezliczone sklepy i restauracje reuters.com. Ten projekt sam w sobie istotnie zwiększy podaż nieruchomości – prognozuje się, że wniesie 180 miliardów SAR (48 miliardów USD) do PKB niezwiązanego z ropą i stworzy 334 000 miejsc pracy do 2030 roku reuters.com. Sama skala New Murabba (około jedna czwarta wielkości Manhattanu) podkreśla ambicje Rijadu, by stać się „miastem w mieście” oferującym futurystyczne miejskie doświadczenie.
Diriyah Gate: Zaledwie 15 minut od centrum Rijadu, Diriyah jest wartym 63 miliardy dolarów gigaprojektem mającym na celu przywrócenie i rewitalizację historycznego obiektu UNESCO At-Turaif i jego otoczenia reuters.com reuters.com. Często nazywana „perłą Królestwa”, Diriyah jest przekształcana w luksusową, światowej klasy destynację kulturalną i lifestyle’ową. Plan obejmuje ekskluzywne osiedla mieszkaniowe w tradycyjnym stylu architektury Nadżd, luksusowe hotele, muzea, tradycyjne suki handlowe oraz miejsca rozrywki – wszystko zintegrowane z historycznymi, zbudowanymi z cegły mułowej zabudowaniami reuters.com. Etap pierwszy (Diriyah Gate I) jest już w budowie i obejmuje ekskluzywną dzielnicę handlowo-gastronomiczną Bujairi Terrace, która została otwarta pod koniec 2022 roku. Diriyah Gate Development Authority zapewniło sobie znaczące zagraniczne partnerstwa; w 2024 roku podpisało umowy o wartości ok. 1 miliarda dolarów z europejskimi firmami na rozwój części projektu reuters.com. Zagraniczni inwestorzy obejmują udziały w hotelach i nieruchomościach Diriyah, przyciągnięci postępami projektu oraz wsparciem rządowym reuters.com reuters.com. Przewidywany termin ukończenia to około 2027 roku mrgglobal.com, a Diriyah dostarczy tysiące nowych jednostek mieszkalnych i pokoi hotelowych, umacniając pozycję Rijadu na światowej mapie turystyki.
Qiddiya Entertainment City: Qiddiya to ogromny projekt rozrywkowy zlokalizowany na obrzeżach Rijadu (około 40 km od centrum miasta). Planowana inwestycja to około 40 miliardów dolarów, a ukończenie przewidziano na 2030 rok mrgglobal.com. Na powierzchni 366 kilometrów kwadratowych pustynnych wzgórz Qiddiya pomieści parki tematyczne, tor Formuły 1, park wodny, areny sportowe, pola golfowe oraz ponad 120 atrakcji rekreacyjnych. Kluczową atrakcją będzie park rozrywki Six Flags (z najszybszą kolejką górską na świecie), a także duży park wodny (budżet ok. 750 milionów dolarów) constructionweekonline.com luxurylaunches.com. Qiddiya obejmie również osiedla mieszkaniowe, hotele i strefy handlowe skupione wokół rozrywki. Projekt jest już dobrze zaawansowany – powstaje infrastruktura i pierwsze obiekty – choć otwarcie będzie etapowe. Po uruchomieniu Qiddiya uczyni Rijad regionalną stolicą rodzinnej rozrywki, przyciągając krajową turystykę, która obecnie wyjeżdża za granicę. Inwestorzy nieruchomości zwracają uwagę na Qiddiyę ze względu na ogromny obszar oraz prognozowaną liczbę odwiedzających, która po zakończeniu inwestycji może przekroczyć 17 milionów rocznie (zgodnie z wstępnymi prognozami). Rozwój ten napędzi również sektor hotelarski i handlowy miasta, generując dodatkowy popyt.
King Salman Park & Sports Boulevard: Te dwa projekty mają na celu znaczne poprawienie jakości życia i możliwości rekreacji w Rijadzie, pośrednio podnosząc wartość nieruchomości w całym mieście. King Salman Park będzie największym miejskim parkiem na świecie, zieloną oazą o powierzchni 13–16 km², powstającą na terenie dawnego lotniska w Rijadzie turnerandtownsend.com mic-hub.com. Znajdą się tam ogrody, ogromny królewski kompleks sztuki, obiekty sportowe, pole golfowe oraz zabudowa mieszkaniowa wokół parku. Projekt realizowany jest etapami i stworzy nowe, „zielone serce” miasta – już teraz nieruchomości przy parku zyskują na wartości ze względu na perspektywę życia w sąsiedztwie zieleni. Z kolei Sports Boulevard to sieć o długości 135 km ścieżek rowerowych, konnych i do joggingu, przecinających Rijad i łączących główne parki oraz obszary wadi (dolin). Otoczony instalacjami artystycznymi i strefami rekreacji promuje zdrowy styl życia. Po ukończeniu głównych etapów tych inwestycji (w latach 2026–2027) Rijad stanie się bardziej zielonym i przyjaznym pieszym metropolią, co przełoży się na wzrost atrakcyjności nieruchomości i możliwości rozwoju wzdłuż tych korytarzy.
Metro w Rijadzie i infrastruktura: Choć nie jest to projekt stricte nieruchomościowy, Metro w Rijadzie to kluczowa inwestycja infrastrukturalna, której otwarcie planowane jest etapami około 2025 roku. Ten projekt za 22,5 miliarda dolarów obejmuje sześć linii metra i dziesiątki stacji w całym mieście. Metro (wraz z równoległą modernizacją sieci autobusowej) już wpływa na rynek nieruchomości – okolice przyszłych stacji (takie jak ulica Olaya, King Abdullah Road itp.) obserwują nowe projekty typu mixed-use oraz rosnące zainteresowanie inwestorów oczekujących rozwoju zorientowanego na transport publiczny. Lepsza komunikacja publiczna umożliwi rozwój zabudowy mieszkaniowej i biurowej o większym zagęszczeniu dalej od zatłoczonego centrum miasta, powiększając zasięg rynku nieruchomości w Rijadzie. Co więcej, poprawiona dostępność jest atutem w oczach zagranicznych firm i ekspatów, pośrednio wspierając segmenty biurowe i mieszkaniowe.

Te sztandarowe inwestycje, obok innych, kształtują przyszłość Rijadu. Tak duże nakłady inwestycyjne są bezprecedensowe – jak zauważyła jedna z firm, skala projektów giga w ramach wizji 2030 to „nowa era… na niespotykaną dotąd skalę” mrgglobal.com. Dla inwestorów i deweloperów to ogromne możliwości: wzrost wartości gruntów w sąsiedztwie, liczne podkontrakty i partnerstwa oraz szansa uczestniczenia w tworzeniu ikonicznego miasta światowego formatu. Zaangażowanie rządu jest bardzo silne (fundusz PIF o wartości 925 mld USD napędza wiele z tych inicjatyw reuters.com), równie istotne jednak pozostaje wyzwanie realizacyjne – kluczowe będzie terminowe ukończenie i unikanie nadpodaży w niektórych segmentach rynku.

Polityka rządowa i wpływ Wizji 2030

Rząd Arabii Saudyjskiej odgrywa kluczową rolę na rynku nieruchomości, sterując rozwojem sektora za pomocą polityki i inicjatyw w ramach Wizji 2030. W 2025 roku kilka działań i reform rządowych bezpośrednio wpływa na sektor nieruchomości w Rijadzie:

Wizja 2030 i dywersyfikacja gospodarki: Wprowadzona w 2016 roku Wizja 2030 to nadrzędna strategia napędzająca transformację Arabii Saudyjskiej. W sektorze nieruchomości Wizja 2030 stawia ambitne cele: zwiększenie poziomu posiadania własnego mieszkania do 70%, budowa nowych miast i atrakcji oraz uczynienie z Rijadu jednej z czołowych miejskich gospodarek świata. Efektem jest bezprecedensowe wsparcie rządu i finansowanie projektów nieruchomościowych. Fundusz Inwestycji Publicznych (PIF) jest „preferowanym narzędziem” do realizacji gigaprojektów takich jak NEOM, Diriyah i Qiddiya reuters.com. Działania te mają na celu dywersyfikację gospodarki w kierunku sektorów takich jak mieszkalnictwo, turystyka i nieruchomości rozrywkowe, odchodząc od ropy naftowej. W efekcie Wizja 2030 przyczyniła się do boom budowlanego na rynku nieruchomości – według jednych szacunków portfel budowlany Arabii Saudyjskiej (w dużej mierze projekty nieruchomościowe) przekracza wartość 1 biliona dolarów i obejmuje tysiące inwestycji.
Programy mieszkaniowe: Aby osiągnąć cele w zakresie mieszkalnictwa, rząd uruchomił programy takie jak Sakani i Wafi. Sakani zapewnia saudyjskim obywatelom wsparcie finansowe przy zakupie mieszkania, dotacje gruntowe lub zniżkowe lokale, co znacząco zwiększyło popyt na mieszkania. Saudyjski Bank Centralny (SAMA) również obniżył minimalny wkład własny dla kupujących po raz pierwszy z 30% do 5% (dla Saudyjczyków), co znacznie poprawiło dostępność mieszkań i spowodowało gwałtowny wzrost liczby transakcji content.knightfrank.com. Ta zmiana polityki została wskazana jako kluczowy czynnik stojący za 53% wzrostem sprzedaży domów w Dżuddzie w 2024 roku content.knightfrank.com, a podobny wpływ miała na rynek Rijadu, umożliwiając wielu najemcom przejście na własność. Wafi z kolei reguluje sprzedaż mieszkań na etapie budowy, dając kupującym większą pewność przy zakupie nieruchomości w trakcie realizacji. Te polityki leżą u podstaw eksplozji rynku kredytów hipotecznych w ostatnich latach i będą nadal kształtować strategie rozwoju mieszkaniowego.
Reformy dotyczące własności zagranicznej: Historycznie własność nieruchomości w Arabii Saudyjskiej przez cudzoziemców była mocno ograniczona. W ostatnich latach nowe regulacje otworzyły rynek dla cudzoziemców w ramach przyciągania inwestycji. Wprowadzono wizę Premium Residency (Gold Card), umożliwiającą zamożnym cudzoziemcom zamieszkanie w Arabii Saudyjskiej bez sponsora, a co najważniejsze, zakup nieruchomości (przy inwestycji powyżej 1 mln USD) content.knightfrank.com. Daje to w praktyce możliwość uzyskania pobytu poprzez inwestycje w nieruchomości, podobnie jak w przypadku tzw. „złotych wiz” w innych krajach content.knightfrank.com. Dodatkowo zatwierdzono nowe prawo własności nieruchomości dla osób fizycznych i firm zagranicznych (poza świętymi miastami i strefami wojskowymi), ułatwiające zakup domów przez ekspatów oraz umożliwiające firmom zagranicznym posiadanie nieruchomości komercyjnych. Te reformy, wraz z wymogiem posiadania siedziby regionalnej (RHQ) dla firm, zwiększyły międzynarodowe zainteresowanie rynkiem nieruchomości Rijadu. Chociaż popyt ze strony zagranicznych nabywców dopiero się rozwija, oczekuje się jego wzrostu, zwłaszcza jeśli chodzi o rezydencje premium i aktywa komercyjne, ponieważ Arabia Saudyjska stara się pozycjonować jako światowy kierunek.
Polityka inwestycyjna i FDI: Krajowa Strategia Inwestycyjna Arabii Saudyjskiej ma na celu znaczne zwiększenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Królestwie — zakładając 388 mld SAR rocznie w FDI do 2030 r. (wzrost z 95,9 mld SAR w 2023 r.) deloitte.com. Nieruchomości są kluczowym sektorem przyciągającym ten kapitał. W tym celu rząd wprowadził reformy regulacyjne umożliwiające łatwiejsze prowadzenie działalności: uproszczenie wydawania licencji na projekty deweloperskie, gruntowna zmiana przepisów dotyczących transakcji nieruchomościami oraz utworzenie przejrzystych rejestrów. Utworzenie REIT-ów (Real Estate Investment Trusts) na saudyjskiej giełdzie pozwala również inwestorom zagranicznym pośrednio inwestować w nieruchomości. Obecnie jest już ponad tuzin REIT-ów notowanych na giełdzie, z których niektóre koncentrują się na aktywach w Rijadzie i korzystają ze 100% możliwości własności przez obcokrajowców. Co więcej, ulgi podatkowe są oferowane w specjalnych strefach i dla niektórych projektów (np. 50-letnie wakacje podatkowe dla deweloperów w niektórych giga-projektach), aby zwiększyć udział międzynarodowy. Te polityki zaczynają już przynosić efekty – na przykład inwestorzy zagraniczni wykupili już udziały w kilku projektach Diriyah reuters.com, a największe światowe firmy (od przedsiębiorstw budowlanych po operatorów hoteli) współpracują przy rozwoju Rijadu.
Planowanie urbanistyczne i regulacje: Rząd aktywnie planuje również ekspansję urbanistyczną Rijadu. Realizowany jest nowy Mistrzowski Plan Urbanistyczny Rijadu, aby zarządzać rozwojem do 2030 roku i później. Kładzie nacisk na zabudowę wielofunkcyjną, integrację transportu publicznego oraz ochronę miejsc kulturowych, takich jak Diriyah. Regulacje strefowe są dostosowywane, by zachęcić do zabudowy o większej gęstości wzdłuż korytarzy transportowych (aby uniknąć niekontrolowanego rozrostu miasta) i wyznaczyć strefy mieszkaniowe na potrzeby mieszkań dostępnych cenowo. Ponadto władze saudyjskie wprowadziły (lub pilotażowo testują) podatek od transakcji nieruchomościami, który zastępuje starsze opłaty, upraszcza procesy przekazywania własności i zwiększa przejrzystość fiskalną. Podatek od „białych gruntów” na niezabudowanej ziemi miejskiej (po raz pierwszy wprowadzony w 2017 r.) jest stopniowo rozszerzany na kolejne miasta i fazy projektu, aby ograniczyć spekulację i zmusić właścicieli do wykorzystania atrakcyjnych działek – co powinno stopniowo zwiększyć podaż nieruchomości w centrum Rijadu, gdy właściciele zdecydują się budować lub sprzedawać. Na koniec, przepisy budowlane silnie promują zielone praktyki budowlane oraz technologie smart city, szczególnie w projektach inicjowanych przez rząd, zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju w ramach Wizji 2030.

Podsumowując, polityka rządu w ramach Wizji 2030 była katalizatorem boomu nieruchomościowego w Rijadzie. Poprzez wsparcie finansowe, likwidację barier regulacyjnych, inwestycje środków publicznych i zachęcanie do udziału kapitału zagranicznego oraz prywatnego, państwo stworzyło sprzyjające warunki dla rozwoju rynku. W miarę zbliżania się do 2030 roku, dalsze wsparcie polityczne (w tym precyzowanie przepisów, np. zarządzanie dostępnością cenową lub ryzykiem nadpodaży) będą kluczowe dla utrzymania zaufania inwestorów i długoterminowej stabilności rynku.

Inwestycje zagraniczne i zainteresowanie międzynarodowe

Inwestycje zagraniczne mają coraz większe znaczenie na rynku nieruchomości w Rijadzie, a miasto przyciąga rosnące międzynarodowe zainteresowanie. Choć obecne projekty są zdominowane przez krajowych graczy (PIF i lokalnych deweloperów), kapitał i know-how zagraniczne napływają różnymi kanałami:

Rosnące BIZ i zainteresowanie inwestorów: Proinwestycyjna postawa rządu Arabii Saudyjskiej przynosi efekty. Chociaż poziom BIZ spadł na początku 2024 roku w porównaniu do 2023, ogólny trend jest wzrostowy i optymistyczny deloitte.com. Przedstawiciele władz prognozują 22% CAGR napływu BIZ do 2030 roku deloitte.com, a rynek nieruchomości jest jednym z głównych sektorów docelowych. Globalnych inwestorów przyciąga ogromna skala możliwości – niewiele miejsc na świecie oferuje budowę zupełnie nowych miast i megaprojektów niemal od zera. Przykładowo, inwestorzy zagraniczni już wykupili udziały w kilku projektach Diriyah Gate (hotele i komponenty wielofunkcyjne) reuters.com reuters.com. CEO projektu Diriyah zwrócił uwagę pod koniec 2024 roku na „duży wzrost zainteresowania inwestycjami zagranicznymi” po tym, jak projekt przeszedł z fazy planów do rzeczywistości reuters.com. Prawdopodobnie podobne nastroje dotyczą także innych projektów: kiedy światowe firmy widzą postępy w takich przedsięwzięciach jak NEOM, Qiddiya czy New Murabba, ich pewność inwestycyjna rośnie.
Partnerstwa i wspólne przedsięwzięcia: Wiele zagranicznych firm wchodzi na rynek Rijadu poprzez partnerstwa. Giganci budowlani z Chin, Korei Południowej i Europy zdobywają kontrakty na budowę infrastruktury i drapaczy chmur. Na przykład europejscy wykonawcy biorą udział w budowie metra w Rijadzie i pracach przygotowawczych New Murabba. W sektorze deweloperskim powstają wspólne przedsięwzięcia – np. włoski deweloper i francuska firma niedawno podpisali umowy o wartości około 1 mld dolarów dotyczące Diriyah reuters.com. Globalni operatorzy hotelowi (Hilton, Marriott, Accor itd.) podpisali umowy na zarządzanie nowymi obiektami w giga-projektach Rijadu. Ponadto zagraniczne firmy inżynieryjne, architektoniczne i planistyczne (amerykańskie, brytyjskie itd.) są głęboko zaangażowane w projektowanie nowych przedsięwzięć urbanistycznych, wprowadzając międzynarodowe najlepsze praktyki. Takie współprace często łączą się z inwestycjami kapitałowymi lub przynajmniej długoletnimi zobowiązaniami wobec rynku saudyjskiego.
Inwestorzy regionalni: Oprócz zainteresowania Zachodu, inwestorzy z regionu Zatoki Perskiej (ZEA, Kuwejt, Katar, Bahrajn) również przyglądają się Rijadowi. Niektórzy inwestowali poprzez saudyjskie REIT-y; inni współpracują przy konkretnych inwestycjach. Na przykład Emaar i Aldar z ZEA w przeszłości sygnalizowały zainteresowanie projektami w Arabii Saudyjskiej (choć głównie w innych miastach). Trwająca prywatyzacja i IPO dużych saudyjskich deweloperów nieruchomości (jak ROSHN czy Diriyah Company potencjalnie w przyszłości) może otworzyć drzwi dla regionalnych funduszy państwowych lub instytucji do inwestowania w nieruchomości Rijadu.
Zagraniczni nabywcy nieruchomości: Na poziomie indywidualnym Arabia Saudyjska powoli staje się bardziej otwarta na zagranicznych nabywców nieruchomości. Jak wspomniano, nowe wizy i przepisy własnościowe umożliwiają ekspatom posiadanie domów w Rijadzie (co wcześniej było rzadkością). Zainteresowanie pozostaje umiarkowane, ale w niektórych luksusowych projektach (np. rezydencjach markowych czy osiedlach zamkniętych na północy Rijadu) deweloperzy kierują swoją ofertę do zagranicznych nabywców. Na przykład zamożne osoby z innych krajów Bliskiego Wschodu, Azji czy Zachodu, które prowadzą interesy w Arabii Saudyjskiej, rozważają zakup mieszkań w Rijadzie jako pieds-à-terre. Program Premium Residency, który przyznaje pobyt w zamian za inwestycję w nieruchomości, ma potencjał przyciągnięcia zamożnych nabywców z całego świata content.knightfrank.com. Jeśli choćby ułamek popytu, jaki Dubaj generuje wśród nabywców międzynarodowych, przeniesie się z czasem do Rijadu, może to być znaczące nowe źródło kapitału.
Rynki kapitałowe i fundusze: Międzynarodowi zarządzający funduszami również śledzą rynek w Rijadzie. W 2022 roku MSCI dodała Arabię Saudyjską do swojego indeksu nieruchomości rynków wschodzących, co skłoniło globalne REIT-y oraz ETF-y do włączenia saudyjskich akcji nieruchomościowych. Prywatne fundusze inwestycyjne nieruchomości oraz inwestorzy instytucjonalni (np. globalne fundusze emerytalne) zaczęli przeprowadzać due diligence wobec aktywów w Arabii Saudyjskiej, choć transakcje dopiero się rozpoczynają. Jednym z wyzwań pozostaje przejrzystość rynku oraz doświadczenie – aby temu zaradzić, Arabia Saudyjska wdrożyła bardziej solidne ramy danych i prawne dotyczące nieruchomości. W miarę ich rozwoju analitycy spodziewają się większego napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w aktywa generujące dochód (takie jak udziały w wieżowcach biurowych, centrach handlowych czy parkach przemysłowych w Rijadzie). W nadchodzących latach, wraz z dojrzewaniem rynku, możemy być świadkami znaczących przejęć lub wspólnych inwestycji.

Podsumowując, zaangażowanie międzynarodowe w nieruchomości Rijadu rośnie z niskiego poziomu do znaczących wartości. Rząd zdaje sobie sprawę, że aby zrealizować plany Vision 2030 warte biliony dolarów, potrzebny jest kapitał zagraniczny i know-how. Dlatego aktywnie zabiega o inwestorów poprzez zachęty oraz prestiżowe wydarzenia międzynarodowe (takie jak konferencje inwestycyjne czy roadshow). Są wyraźne dowody sukcesu: „Jest ogromne zainteresowanie z Ameryki, z każdego kraju… będziemy współpracować z każdym, kto dostarczy jakość i dotrzyma terminów” – mówi prezes Diriyah Co. reuters.com, co odzwierciedla otwartą postawę Arabii Saudyjskiej. Inwestycje zagraniczne nie są już tylko mile widziane, są kluczowe dla urzeczywistnienia wizji przyszłości poza ropą reuters.com. Dla zagranicznych inwestorów i firm Rijad to szansa na wczesne wejście na jeden z najszybciej rozwijających się rynków metropolitalnych świata.

Prognozy i perspektywy rynku na kolejne 3–5 lat

Patrząc w przyszłość, perspektywy dla rynku nieruchomości w Rijadzie na najbliższe 3–5 lat (2025–2030) są generalnie optymistyczne, choć niepozbawione kilku zastrzeżeń. Prognozy oraz szacunki ekspertów wskazują na silny wzrost w większości segmentów:

Kontynuacja trendu wzrostowego: Analitycy jednogłośnie przewidują, że saudyjski sektor nieruchomości będzie dynamicznie się rozwijał przez resztę tej dekady. Prognoza firmy Deloitte sugeruje, że rynek nieruchomości w Królestwie będzie cieszył się trwałym wzrostem do 2025 roku, napędzanym przez Wizję 2030 oraz reformy gospodarcze deloitte.com. W ujęciu ilościowym, jeden z raportów rynkowych szacuje, że wartość rynku nieruchomości w Arabii Saudyjskiej wyniesie około 75 miliardów dolarów w 2025 roku, osiągając ~110 miliardów dolarów do 2030 roku (przybliżony CAGR 7–8%) mordorintelligence.com. Rijad, jako stolica i największe miasto, przejmie znaczną część tego wzrostu. Planowane inwestycje w mieście (w sektorze mieszkaniowym, komercyjnym i infrastrukturalnym) wskazują na roczne inwestycje liczone w dziesiątkach miliardów dolarów w dającej się przewidzieć przyszłości.
Prognozy dla sektora mieszkaniowego: Popyt na mieszkania pozostanie wysoki w Rijadzie, ponieważ wzrost populacji utrzymuje się na poziomie 2–3% rocznie arabnews.com. Rządowy cel 70% własności mieszkań do 2030 roku (wzrost z około 60% obecnie) oznacza, że budowa nowych mieszkań przyspieszy. Firma Knight Frank prognozuje, że populacja Rijadu osiągnie około 10 milionów do 2030 roku (wzrost z ~7,5 miliona w 2022) content.knightfrank.com, co oznacza potrzebę budowy setek tysięcy nowych domów. Należy się spodziewać, że ceny mieszkań będą nadal rosnąć, choć być może w wolniejszym tempie, jeśli podaż dogoni popyt. Niektóre prognozy zakładają jednocyfrowy procentowy wzrost cen rocznie dla mieszkań w Rijadzie, zamiast dwucyfrowych skoków z lat 2021–2024. Do 2028 roku w głównych miastach przewiduje się dodatkowe ~400 000 nowych jednostek mieszkalnych content.knightfrank.com, a udział Rijadu będzie znaczący (np. od 30 do 50 tys. nowych lokali rocznie). Pod warunkiem utrzymania silnej gospodarki, te mieszkania powinny znaleźć nabywców, utrzymując zrównoważony rynek z lekkim wzrostem cen rok do roku. Jeśli ceny ropy pozostaną wysokie, a wydatki rządowe duże, istnieje potencjał wzrostu popytu (i tym samym cen). Z drugiej strony, jeśli stopy procentowe pozostaną wysokie na świecie, przystępność kredytów hipotecznych może ograniczyć wzrost cen w średnim terminie – to czynnik, który warto monitorować.
Prognoza dla nieruchomości komercyjnych i biurowych: Perspektywy sektora biurowego są bardzo pozytywne w średnim terminie. Pozycja Rijadu jako regionalnego centrum biznesowego najprawdopodobniej będzie się umacniać, zwłaszcza gdy Expo 2030 zachęci międzynarodowe firmy do zakładania tu swoich siedzib przed wydarzeniem. Podaż biur klasy A wzrośnie (gdy KAFD będzie w pełni operacyjny, powstaną nowe wieżowce przy King Abdullah Road itp.), ale popyt również powinien rosnąć wraz z relokacją kolejnych firm zgodnie z mandatem RHQ oraz ekspansją nowych branż (np. startupy technologiczne, firmy z sektora rozrywki) w Rijadzie. Możemy spodziewać się, że wzrost czynszów wyhamuje do bardziej normalnych poziomów (np. 5–10% rocznie) po ostatnich dużych skokach, ponieważ większa podaż pojawi się w latach 2026–2027. Wskaźnik pustostanów może wzrosnąć z praktycznie zera do bardziej zdrowych 5–10% w drugiej połowie dekady, ale to wciąż będzie rynek sprzyjający wynajmującym. Kluczowe będzie stopniowanie oddawania do użytku komponentów biurowych mega-projektów: jeśli New Murabba, Diriyah itd. udostępnią zbyt dużo powierzchni biurowej jednocześnie w latach 2028–2030, może pojawić się chwilowy nadmiar. Jednak biorąc pod uwagę oczekiwaną ekspansję aktywności biznesowej (prognozy mówią, że PKB Arabii Saudyjskiej wzrośnie z 786 mld USD w 2024 r. do ok. 981 mld USD do 2030 r. deloitte.com), wchłanianie nowych powierzchni biurowych najprawdopodobniej będzie silne.
Prognoza dla handlu detalicznego i hotelarstwa: Sprzedaż detaliczna będzie rosła stabilnie wraz ze wzrostem liczby ludności i napływem turystów, ale rynek nieruchomości handlowych może czekać punkt zwrotny. W ciągu najbliższych 5 lat Rijad zyska kilka nowych mega-centrów handlowych oraz dzielnic zakupowych (na przykład część handlowa Diriyah i New Murabba oraz prywatne projekty jak Mall of Saudi). Może to doprowadzić do wzrostu wskaźnika pustostanów w handlu detalicznym, jeśli starsze centra nie przejdą transformacji. Przewidujemy stabilizację lub niewielki wzrost średnich czynszów w obiektach handlowych, z możliwością rynku przychylniejszego najemcom, jeśli w niektórych segmentach pojawi się nadpodaż (np. zbyt wiele luksusowych galerii). Najlepsze destynacje zakupowe, oferujące wyjątkowe doświadczenia, będą jednak nadal się rozwijać. Jeśli chodzi o hotelarstwo, w Rijadzie nastąpi gwałtowny wzrost liczby pokoi hotelowych przed Expo 2030. Rząd zapewni wystarczającą bazę hotelową na to wydarzenie – co oznacza potencjalnie dziesiątki tysięcy nowych pokoi hotelowych do 2029 roku. Obłożenie i ceny mogą nieco spaść krótkoterminowo, gdy otwierać się będą nowe hotele (to częsty trend w miastach-gospodarzach przed dużymi wydarzeniami), ale w długim terminie rosnąca liczba turystów i podróży służbowych powinna zapełnić te pokoje. Spodziewamy się szczytu popytu w 2030 roku ze względu na Expo, potem możliwego spadku i następnie ustabilizowanego wzrostu. Ogólnie rzecz biorąc, nieruchomości hotelarskie w Rijadzie to opowieść o wzroście, a liczba odwiedzających z zagranicy powinna nadal rosnąć wraz z promocją Arabii Saudyjskiej jako destynacji całorocznej (turystyka religijna przynosi największe korzyści innym miastom, ale turystyka biznesowa i rekreacyjna korzystać będzie z Rijadu).
Czynniki makroekonomiczne: Nieruchomości w Rijadzie będą również kształtowane przez szersze trendy makroekonomiczne. Jeśli ceny ropy pozostaną stosunkowo wysokie (np. 70 USD+), rząd będzie mógł kontynuować wysokie wydatki na projekty, co będzie korzystne dla rynku nieruchomości. Znaczny spadek cen ropy może wymusić cięcia wydatków lub spowolnić realizację niektórych projektów, co ograniczy wzrost rynku nieruchomości. Dodatkowo ważne są globalne warunki ekonomiczne: światowa recesja może krótkoterminowo zmniejszyć inwestycje zagraniczne lub zatrudnianie ekspatów, co wpłynęłoby na obłożenie biur i segment nieruchomości luksusowych. Z drugiej strony, udana integracja z globalnymi rynkami (np. Arabia Saudyjska dołącza do kolejnych światowych indeksów, organizuje duże wydarzenia itp.) może przyspieszyć wzrost. Ogólnie rzecz biorąc, większość analityków przewiduje, że saudyjski rynek nieruchomości będzie się rozwijał mimo globalnych przeciwności, dzięki wewnętrznym czynnikom napędzającym wzrost i ochronie ze strony rządu (na przykład S&P oczekuje wzrostu sektora nieruchomości w Arabii Saudyjskiej w 2024 roku, nawet jeśli prognozuje spowolnienie na rynku Dubaju arabnews.com).

Podsumowując, w ciągu najbliższych 3–5 lat rynek nieruchomości w Rijadzie powinien nadal dynamicznie się rozwijać w segmentach mieszkaniowym, komercyjnym i przemysłowym. Przed nami ogromny napływ nowych inwestycji, ale równie duży jest popyt. Kulminacja programu Wizja 2030 w roku 2030 będzie momentem przełomowym, kiedy wiele megaprojektów zostanie ukończonych, a świat skupi uwagę na Rijadzie podczas Expo. Ogólnym oczekiwaniem jest, że w 2030 roku rynek nieruchomości Rijadu będzie znacznie większy i bardziej dojrzały niż dziś – co będzie świadectwem dekady transformacyjnego rozwoju. Interesariusze powinni być przygotowani na dynamiczny rynek, który prawdopodobnie będzie miał fale wzrostu i pewne „bólów” rozwojowych, ale dla dobrze przygotowanych możliwości będą ogromne.

Ryzyka i możliwości dla inwestorów, deweloperów i nabywców

Jak w przypadku każdego szybko rosnącego rynku, boom na rynku nieruchomości w Rijadzie przynosi zarówno duże możliwości, jak i istotne zagrożenia. Poniżej przedstawiamy kluczowe ryzyka i szanse, które powinni rozważyć inwestorzy, deweloperzy oraz osoby kupujące nieruchomości:

Szanse:

Inwestowanie na rynku o wysokiej dynamice wzrostu: Rijad daje możliwość inwestowania na rynku o jednym z najszybszych temp wzrostu na świecie. Wartości nieruchomości rosną (w niektórych segmentach wzrosty dwucyfrowe), a czynsze rosną za biura i nieruchomości przemysłowe cbre.sa cbre.sa. Inwestorzy mogą potencjalnie osiągać wysokie zwroty, zarówno dzięki wzrostowi wartości gruntów/budynków, jak i wysokim dochodom z najmu na niedosyconych rynkach (np. biura klasy A, nowoczesne centra logistyczne). Fundamenty ekonomiczne – młode społeczeństwo, rozwijająca się gospodarka, polityka sprzyjająca rozwojowi – tworzą korzystne środowisko do długoterminowego wzrostu wartości.
Wizja 2030 – Katalizatory: Na horyzoncie pojawia się wiele wydarzeń i projektów katalitycznych, które mogą zwiększyć popyt na nieruchomości. Expo 2030 w Rijadzie, na przykład, przyciągnie miliony odwiedzających i zagranicznych firm, co prawdopodobnie podniesie popyt na usługi hotelarskie, wynajem i powierzchnie biurowe. Mistrzostwa Świata FIFA 2034 (których gospodarzem będzie Arabia Saudyjska, a niektóre wydarzenia mogą odbyć się w Rijadzie) w podobny sposób przyciągną światową uwagę i nakłady finansowe deloitte.com. Giga-projekty takie jak Qiddiya i Diriyah, po otwarciu, stworzą nowe subrynki turystyczne i mieszkaniowe. Przedsiębiorczy inwestorzy mogą celować w okolice tych projektów zanim zostaną one w pełni uruchomione, aby skorzystać ze wzrostu cen w miarę otwierania się infrastruktury i atrakcji.
Wsparcie rządu i stabilność: Znaczące zaangażowanie rządu zapewnia pewien poziom stabilności i niższego ryzyka w niektórych projektach. Wiele dużych inwestycji posiada gwarancje państwowe, co oznacza, że są mniej narażone na porzucenie oraz mogą oferować pewną infrastrukturę (drogi, media) czy nawet wsparcie finansowe. Dostępne są także zachęty i programy finansowania (niskooprocentowane kredyty z Funduszu Rozwoju Nieruchomości, możliwości partnerstwa publiczno-prywatnego itd.), z których deweloperzy mogą korzystać, ograniczając ryzyko inwestycyjne. Dodatkowo, stabilność polityczna Arabii Saudyjskiej i silna pozycja fiskalna (dzięki dochodom z ropy) dają pewność, że plany typu Wizja 2030 zostaną zrealizowane – w przeciwieństwie do spekulacyjnych boomów gdzie indziej.
Niewykorzystane segmenty: Wciąż istnieją niedostatecznie obsłużone nisze na rynku nieruchomości Rijadu. Na przykład, segment mieszkań przystępnych cenowo dla niższej klasy średniej – deweloperzy, którzy mogą budować dobrej jakości domy w niższych cenach, mogą znaleźć ogromny popyt (zwłaszcza, że większość nowej podaży jest adresowana wyżej). Podobnie, modernizacje biur klasy B czy coworking mogą obsługiwać małe i średnie firmy, które nie stać na najwyższe czynsze. Sektor logistyczny poszukuje wyspecjalizowanych obiektów (chłodnie, centra ostatniej mili), których nadal brakuje. W hotelarstwie, poza ofertą 5-gwiazdkową, jest miejsce na hotele średniej i budżetowej klasy, wraz z rozwojem turystyki. Nawet lokalny handel detaliczny na nowych osiedlach może być dochodowy, gdyż początkowo w wielu nowych dzielnicach brakuje podstawowych usług. Identyfikacja tych luk może zapewnić wysoką stopę zwrotu z inwestycji.
Inwestycje zagraniczne i wyjścia: Wraz ze wzrostem zainteresowania inwestorów zagranicznych pojawi się więcej płynności i opcji wyjścia. Inwestor, który teraz kupi lub rozwinie aktywa, za kilka lat może znaleźć więcej kupujących (fundusze międzynarodowe, REIT-y itd.) konkurujących o zakup ustabilizowanych nieruchomości. Zwiększa to szanse na zyskowną sprzedaż aktywów lub IPO portfela nieruchomości. Pojawi się także możliwość joint venture z doświadczonymi partnerami międzynarodowymi dla transferu wiedzy i podziału ryzyka. Wejście zagranicznych graczy w praktyce „weryfikuje” rynek, co może powodować spadek stóp zwrotu (a tym samym wzrost wartości kapitałowej) dla najlepszych aktywów do poziomów międzynarodowych – szansa dla tych, którzy wejdą na rynek wcześnie.

Ryzyka:

Potencjalna nadpodaż w niektórych segmentach: Przy ogromnej liczbie planowanych projektów istnieje ryzyko, że określone segmenty rynku nieruchomości staną się przesycone. Na przykład w Rijadzie zapowiedziano ogromną liczbę nowych centrów handlowych i galerii; jeśli wydatki konsumenckie nie wzrosną odpowiednio szybko, wiele powierzchni handlowych może pozostać pustych, co negatywnie wpłynie na stawki najmu cbre.sa. Podobnie, sektor hotelarski może doświadczyć nadpodaży po Expo 2030, jeśli liczba turystów się ustabilizuje. Nawet na rynku mieszkaniowym może dojść do nadpodaży, jeśli deweloperzy przeszacują rzeczywisty popyt na luksusowe lokale – Knight Frank ostrzega przed możliwą nadpodażą luksusowych mieszkań, jeśli nie pojawią się nowe źródła popytu bloomberg.com. Nadpodaż przesuwa rynek na korzyść najemców i kupujących, zmniejsza stopy zwrotu dla inwestorów i powoduje korektę cen w dotkniętych segmentach. Deweloperzy powinni rozważnie fazować projekty i blisko dostosowywać podaż do rzeczywistego popytu.
Presja na dostępność cenową i stopy procentowe: Jednym z najważniejszych obecnych ryzyk jest dostępność cenowa. Ceny wzrosły tak bardzo, że wielu przeciętnych saudyjskich rodzin nie stać już na zakup mieszkania w centrum Rijadu, zwłaszcza przy wyższych stopach procentowych kredytów hipotecznych. Jak podkreśla S&P, wysokie ceny oraz drogie kredyty hipoteczne doprowadziły do spadku liczby transakcji w 2023 roku arabnews.com, i choć popyt jest wspierany przez rząd, dostępność środków ma swoje granice. Jeśli globalnie stopy procentowe pozostaną wysokie lub wzrosną, liczba udzielanych kredytów hipotecznych może spaść, co przełoży się na słabszą sprzedaż mieszkań. Osoby z kredytami mogą znaleźć się pod presją, a w przypadku spadku cen pojawi się ryzyko niespłacalności kredytów lub ujemnego kapitału własnego capitaleconomics.com. Rząd może być zmuszony do przedłużenia programów dopłat lub podziału ryzyka, by utrzymać tempo rozwoju. Inwestorzy powinni zachować ostrożność przed zbyt dużym zadłużaniem w środowisku rosnących stóp procentowych.
Realizacja i opóźnienia projektów: Ryzyko realizacji w przypadku mega-projektów jest niebagatelne. Już pojawiły się doniesienia o niektórych projektach poddanych ponownej priorytetyzacji (np. części NEOM zostały ograniczone lub rozłożone na dłuższy okres) reuters.com. Opóźnienia w budowie z powodu samej złożoności, ograniczonych możliwości wykonawców lub problemów w łańcuchu dostaw mogą wpłynąć na terminowość dostaw projektów nieruchomościowych. Jeżeli kluczowa infrastruktura (tak jak metro czy drogi do nowych inwestycji) powstaje z opóźnieniem, może to utrudnić sukces projektów nieruchomościowych. Dla deweloperów i inwestorów opóźnienia oznaczają dłuższy czas oczekiwania na zwroty i potencjalne przekroczenia kosztów. Choć PIF i duzi deweloperzy minimalizują to ryzyko poprzez globalne partnerstwa, bezprecedensowa skala sprawia, że terminy mogą się przesuwać. Kluczowe jest posiadanie planów awaryjnych i niezawierzanie zbyt optymistycznym terminom realizacji w modelach finansowych.
Zmiany regulacyjne: Otoczenie regulacyjne, choć obecnie sprzyjające, może wprowadzać zmiany wpływające na zwroty. Na przykład rząd może wprowadzić nowe podatki lub opłaty od transakcji nieruchomościowych, posiadania gruntów czy dochodów z wynajmu w miarę modernizacji sektora. Możliwe jest wprowadzenie VAT-u na transakcje nieruchomościowe (ponad obecny VAT i podatek od transakcji) lub wyższe opłaty dla właścicieli zagranicznych w przyszłości. Polityka też może się zmienić – np. jeśli rynek się przegrzeje, władze mogą nałożyć niższe limity kredytów hipotecznych lub inne środki schładzające rynek. Z kolei wycofanie zachęt (np. gdy po 2030 r. wygasną korzyści z programu RHQ) może wpłynąć na popyt. Inwestorzy powinni być na bieżąco ze zmianami polityki. Plusem jest, że dotychczas tendencja była ku liberalizacji i wsparciu, ale należy brać pod uwagę ryzyko regulacyjne w długim horyzoncie czasowym.
Ryzyka globalne i geopolityczne: Czynniki zewnętrzne to ryzyko biorąc pod uwagę powiązania Arabii Saudyjskiej z rynkiem światowym. Poważna globalna recesja może obniżyć ceny ropy, zmniejszając siłę wydatkową rządu i spowalniając realizację projektów. Może też ograniczyć ekspansję międzynarodowych firm, wpływając na popyt na biura, i zmniejszyć liczbę turystów, co uderzy w hotele. Napięcia geopolityczne w regionie to kolejny czynnik; choć Arabia Saudyjska jest generalnie bezpieczna, wszelka niestabilność w Zatoce lub szerzej na Bliskim Wschodzie może wpływać na nastroje inwestorów i aktywność gospodarczą arabnews.com. Dodatkowo, nieoczekiwane zdarzenia (pandemie itp.) mogą zakłócić pozytywną trajektorię, jak to miało miejsce w 2020 roku. Dywersyfikacja zwiększyła odporność gospodarki, ale ropa wciąż jest fundamentem wielu wydatków – dlatego zmienność rynku ropy pozostaje podstawowym ryzykiem dla sektora nieruchomości.
Dojrzałość rynku i transparentność: Jako stosunkowo młody, rozwijający się rynek nieruchomości, Rijad nie posiada jeszcze takiej historii jak bardziej dojrzałe rynki. Oznacza to, że możliwa jest większa zmienność, a transparentność danych wciąż się poprawia. Inwestorzy mogą napotkać trudności w uzyskaniu dokładnych danych rynkowych, a wyceny mogą zmieniać się pod wpływem nastrojów. Mimo poczynionych postępów (jak np. Indeks Cen Nieruchomości GASTAT stats.gov.sa), niektórzy inwestorzy mogą wymagać wyższych premii za ryzyko, dopóki rynek się nie dojrzeje. To może skutkować wyższymi kosztami finansowania lub ograniczoną możliwością szybkiego wyjścia z inwestycji w krótkim terminie.

Podsumowanie: Rynek nieruchomości w Rijadzie to wyjątkowa historia wzrostu z wieloma możliwościami zysku, ale także pułapkami. Klucz dla inwestorów i deweloperów to dostosowanie się do wizji rządu (który zapewnia korzystny klimat), przeprowadzenie dokładnej analizy due diligence oraz dywersyfikacja między segmentami, aby zabezpieczyć się przed ryzykiem sektorowym. Możliwości – od udziału w giga-projektach po zaspokojenie niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych – mogą zapewnić znaczące zyski, jeśli zostaną odpowiednio zrealizowane. Dla kupujących domy, jest to szansa wejścia na rosnący rynek i potencjalnego zysku w przyszłości, ale powinni uważać, by nie przekroczyć swoich możliwości finansowych biorąc pod uwagę wahania stóp procentowych. O ile działa się z rozwagą i wiedzą, dynamiczny rynek nieruchomości w Rijadzie w 2025 roku i później może przynieść ogromne korzyści. Transformacja miasta trwa, a ci którzy się do niej przyczynią i w niej uczestniczą, mogą czerpać zyski w nowej erze „zbuduj, a przyjdą” w sercu Arabii Saudyjskiej.

Źródła:

CBRE Research – Saudi Arabia Real Estate Market Review Q1 2025: Najważniejsze wnioski dotyczące rynku biurowego, mieszkaniowego, handlowego, hotelarskiego i przemysłowego w Rijadzie cbre.sa cbre.sa cbre.sa.
Deloitte – KSA Real Estate Predictions 2025: Przegląd perspektyw rynkowych, wpływu Wizji 2030 oraz prognoz dotyczących inwestycji zagranicznych deloitte.com deloitte.com; oraz komunikat prasowy Deloitte dotyczący wyników w 2024 roku: transakcje mieszkaniowe, podaż biurowa i wskaźniki sektora hotelarskiego deloitte.com deloitte.com deloitte.com.
Knight Frank – Saudi Arabia Residential Market Review 2024/25: Dane dotyczące wolumenu transakcji, zmian cen oraz czynników wpływających na podaż i popyt na mieszkania w Rijadzie content.knightfrank.com content.knightfrank.com content.knightfrank.com.
Reuters News – Relacje z najważniejszych projektów i planów: ogłoszenie New Murabba (podwojenie wielkości Rijadu do 2030 roku) reuters.com; umowy związane z projektem Diriyah z zagranicznymi inwestorami i strategią PIF reuters.com reuters.com.
Arab News / Raport S&P – Spostrzeżenia na temat perspektyw na 2024 rok i ryzyk: Vision 2030 napędza popyt, wpływ stóp procentowych oraz cytat dotyczący niedoboru nieruchomości w Rijadzie, który utrzymuje wysokie ceny arabnews.com arabnews.com.
Knight Frank za pośrednictwem Bloomberg – Komentarz na temat dostępności mieszkań i ryzyka nadpodaży luksusowych nieruchomości w Arabii Saudyjskiej bloomberg.com.
MRG Global – Dane dotyczące budżetów i harmonogramów giga-projektów (Diriyah 63 mld USD do 2027 r.; Qiddiya 40 mld USD do 2030 r.) mrgglobal.com.
Trade.gov / ROSHN – Informacje o dużych projektach mieszkaniowych w Rijadzie (Sedra: 30 tys. domów na 20 mln m²) trade.gov.
Vision2030 oraz oficjalne źródła – Szczegóły dotyczące projektów poprawiających jakość życia, takich jak Park Króla Salmana (ponad 13 km² parku miejskiego) oraz ogólne cele rządowe w zakresie budownictwa mieszkaniowego content.knightfrank.com mic-hub.com.